W ostatnich latach zauważalny jest rozwój piłki nożnej, zarówno pod kątem technologicznym, jak i przygotowania taktycznego. Trenerzy stawiają na coraz odważniejsze ustawienia i chętniej wykorzystują bramkarza do rozgrywania od tyłu. Jakie ciekawostki taktyczne można było zauważyć w ostatnich latach?

Daniel Wojtasz, analityk w Szkole Trenerów PZPN, dzieli się swoimi przemyśleniami na temat tego, jak powinna wyglądać idealna odprawa przedmeczowa.

W nr 3/2022 (50) czasopisma „Asystent Trenera” została opublikowana rozmowa z Tomaszem Kuźmą, trenerem II drużyny Rakowa Częstochowa. Poniżej jej fragment, w którym ten szkoleniowiec opowiada o 3 zasadach, które wyróżniłby w modelu gry swojej drużyny (w fazie bronienia i atakowania).

Tworzenie modeli taktycznych w grach zespołowych, w tym w piłce nożnej, jest najtrudniejsze. Model powinien bowiem uwzględniać elementy, takie jak zachowania boiskowe poszczególnych zawodników, ich relacje, działania poszczególnych formacji (obrona, pomoc, atak), reakcje pojedynczych zawodników i zespołu jako całości na potencjalne działania ze strony przeciwnika.

Najkrócej rzecz ujmując, informacja zwrotna to reakcja jakiejś osoby (np. trenera) na postawę, zachowanie innej osoby (np. zawodnika), mające na celu w sposób świadomy i celowy ukierunkować proces uczenia się tego drugiego (zawodnika).

Przestrzeń boiska jest w pełni uporządkowana i wymaga orientowania się zawodników oraz całych formacji w odniesieniu do stałych punktów (bramki, chorągiewki, linie). Dlatego tak ważne jest, aby ćwiczenia taktyczne zawsze realizować w miejscu, w którym doskonalone rozwiązanie najczęściej zdarza się na boisku w warunkach rywalizacji meczowej.

Podstawą periodyzacji taktycznej jest zbliżenie treningu do gry. Każde działanie ma przygotować zawodników do meczu. Podstawą budowania ćwiczeń jest taktyczny wymiar gry, wraz z którym jednocześnie trenujemy przygotowanie techniczne, fizyczne i psychiczne.

Finały mistrzostw świata w Brazylii na nowo ożywiły zainteresowanie systemami z trójką obrońców. Jednym z trenerów, który sięgnął po to rozwiązanie, jest Brendan Rodgers. Pod koniec ubiegłego roku zdecydował się na rewolucję taktyczną. Dziś jego Liverpool FC wyznacza standardy organizacji gry w systemie 1–3–4–3.

Nowocześnie grający w linii obrony zawodnicy potrafią oprócz wykonywania zadań defensywnych również rozpoczynać i kreować akcje w ofensywie. Wymaga to kształtowania u nich odpowiednich umiejętności technicznych oraz jakości wykonania, co powinniśmy doskonalić w treningu. Podstawową i bardzo ważną kwestią jest właściwe dobranie profilu zawodnika do danej pozycji na boisku.

Nic nie da jedenastu najlepszych piłkarzy, jeśli zespół nie został nauczony wielu zespołowych zachowań i wynikające podczas meczu konstelacje powodują bezradność oraz chaos. Przy niskim pułapie zorganizowania drużyny umiejętności zawodników – z wielu powodów – obniżają się dramatycznie.

Newsletter