W ostatnim okresie swojej pracy (Żalgiris Wilno – przyp. red.) miałem do czynienia z sytuacją, w której zmuszony byłem najczęściej do przygotowywania zespołu do prowadzenia gry w ataku pozycyjnym. Zespoły przeciwne stosowały głęboką i bardzo często zmasowaną obronę strefową. Najlepszym, najbardziej skutecznym rozwiązaniem pozwalającym na zdobywanie przestrzeni i rozbijanie bloku obronnego jest najprostsze „podanie prostopadłe”.

Ten sposób podania piłki do przodu, po ziemi, jest takim samym, bazowym elementem taktycznym jak cios prosty w boksie. Wykonany w odpowiednim czasie i w odpowiedni sposób otwiera drogę do zadania decydującego o wyniku walki trafienia.

Analizując swój ostatni okres szkolenia pod względem struktury treningu, mogę powiedzieć, że 75% czasu poświęciłem na kwestie ofensywne. Wynikało to, jak wspomniałem wyżej, z sytuacji w rozgrywkach ligowych i pozycji prowadzonego przeze mnie zespołu.

Jednym z ważniejszych elementów, na które kładłem akcent, był „penetrating pass”, ale nie chodzi tu tylko o sam charakter, czyli kierunek podania. Istotniejsza była praca nad okolicznościami wykonywania takiego podania. Z jednej strony podający, jego pozycja i sytuacja taktyczna, moment wykonania podania oraz jego skuteczność, z drugiej atakujący bez piłki, jego sposób ataku, czyli wyjścia do piłki, którą powinien otrzymać w najlepszym z taktycznego punktu widzenia miejscu i momencie.

Poniższe ćwiczenie to ćwiczenie wprowadzające. Uzyskujemy dzięki niemu możliwość przygotowania zawodników do zasadniczych zadań związanych z pełną koordynacją wszystkich niezbędnych czynników koniecznych do wykorzystywania przestrzeni za linią obrony przeciwników we współdziałaniu kilku atakujących. Najlepiej wykonywać je na połowie boiska (linia obrony wykonana z manekinów lub chorągiewek ustawiona na środku – ok. 25 m od każdej z bramek). W tak przygotowanym polu treningowym istotna jest również przestrzeń pomiędzy linią obrony a linią pola karnego.

Ćwiczenie 1

Przebieg:

Obie grupy rozpoczynają jednocześnie; zawodnik z grupy A wykonuje krótki drybling, po czym kieruje piłkę skośnie w kierunku bramki, obiega manekina i uderza na bramkę; w tym czasie B po wykonaniu dryblingu podaje piłkę do bramkarza i obiega manekina; bramkarz otrzymaną piłkę stara się skierować (1 lub 2 kontakty) dokładnie pomiędzy manekiny w przestrzeń, w kierunku nadbiegającego zawodnika B, który uderza bez przyjęcia na bramkę; we wstępnej fazie pracy może to być rodzaj uderzenia określony ściśle przez trenera, jeszcze jako forma rozgrzewkowa, wprowadzająca.

Więcej na ten temat zawiera artykuł Marka Zuba „Podanie piłki w wersji 3D” opublikowany w nr 1/2015 (8) czasopisma „Asystent Trenera”. W artykule m.in.:

• System gry zespołu.
• Bieg bez piłki oraz jej podanie jako klucz do skutecznego rozwiązywania wszystkich sytuacji taktycznych w ofensywie.
• Czas i przestrzeń jako dodatkowe czynniki prowadzenia gry na wyższym poziomie.
• Przykłady ćwiczeń (8) i gier (4) odnoszących się do poruszonej w artykule problematyki ataku pozycyjnego, penetracji podaniem przestrzeni zajmowanej przez zespół przeciwnika, „timingu” oraz koordynacji działań poszczególnych piłkarzy.
• Podsumowanie wraz z uwagami szkoleniowymi.